W dniach 17-19.07.2020 Klub Turystyki Rowerowej 4R zorganizował klubowy wycieczkę rowerową po Łodzi i Pabianicach. Grupa 11 rowerzystów przejechała łączny dystans 110 km. Celem wycieczki było poznanie zakątków przemysłowego miasta Łodzi i jego okolic.
W dniu 18.07.2020 o 9:00 rozpoczęliśmy wycieczkę rowerową po Łodzi ze wspaniałym rowerowym przewodnikiem turystycznym z Oddziału PTTK w Łodzi – Panem Krzysztofem Olkuszem, któremu składamy serdeczne podziękowania za profesjonalne oprowadzenie Naszej grupy oraz pokazanie ciekawych i interesujących zakątków w Łodzi.
Łódź to nie tylko stolica województwa łódzkiego i jego największe miasto, ale również jego główna atrakcja turystyczna. Dawniej - „polski Menchester” i „Ziemia Obiecana”, a dziś miasto, które przyciąga bogactwem starych fabryk z nadanymi nowymi funkcjami. Z fabryczną historią miasta nieodłącznie związane są ślady dawnej wielokulturowości – zabytki architektury świeckiej i sakralnej budowane wspólnie przez Polaków, Niemców, Żydów i Rosjan. Łódź to również miasto dla fanów kina, ponieważ znajduje się tu mnóstwo miejsc związanych z historią i „współczesnością” polskiego filmu.
Atrakcje Łodzi poznane podczas przejażdżki rowerowej: 1) Pomnik Tadeusza Kościuszki na niewielkiej kameralnej kamienicy wzniesionej w 1904 roku przez Marię i Stefana Szylkę przy ulicy Wrześnieńskiej 4 w Łodzi. Posąg stanowi pierwszą podobiznę generała Kościuszki w Łodzi, został zaprojektowany i wykonany przez właściciela domu. Aby ominąć przepisy i dostać zgodę władz carskich na postawienie rzeźby bohatera narodowego, Szylke zgłosił chęć umieszczenia we wnęce budynku podobizny krakowiaka, przez co Kościuszko ma na sobie krakowski strój z rogatywką. Zgodę do gubernatora Piotrowskiego dostali, choć wielokrotnie zmuszeni byli łamać obowiązujące przepisy, by zachować posąg generała. Po I wojnie światowej i odzyskaniu przez Polskę niepodległości, Szylke dodał pod rzeźbą tabliczkę z napisem: „Tadeusz Kościuszko – 1903”. W czasach okupacji nazistowskiej, budynek znalazł się na terenie Ghetto Litzmannstadt. Polacy musieli go opuścić. Nowi żydowscy mieszkańcy,chcąc chronić rzeźbę przed okupantem i niechybnym zniszczeniem, zasłonili całą wnękę dyktą w kolorze elewacji. Dzięki temu podobizna Kościuszki przetrwała okres wojny. W 1966 roku rzeźba doczekała się pierwszych prac renowacji. Przewodnicy PTTK odrestaurowali posąg i pokryli go farbą olejną. Jednak dopiero w roku 2016 zabytek odzyskał dawną świetność. 2) Latarnia Tanafaniego (ponad 120 lat) stanowiąca zagadkowy maszt na Placu Piastowskim w Łodzi. Posiada imponujące ornamenty na odlanym z żeliwa cokole ze zwieńczeniem w formie pastorałki. Zachowała się nawet część mechanizmu służącego do wciągania na szczyt masztu klosza z naftową lampą. Jest to najstarsza w Łodzi uliczna latarnia. „Uliczna” w znaczeniu potocznym, bo w rzeczywistości oświetlała podwórzec na Targu Tanafaniego położonym przy zbiegu obecnej Lutomierskiej, Rybnej i Bazarowej. W tym miejscu działał wcześniej targ koński. Baron Giuseppe Tanfani zbudował hale targowe, w których mieściło się prawie 150 sklepików. Od części przeznaczonej na targ rybny nazwę wzięła obecna ulica Rybna. 3) Manufaktura, obecnie centrum handlowe, powstała na terenach dawnej fabryki Izraela Poznańskiego, jednego z największych fabrykantów łódzkich. Parcele zakupił Poznański w 1871 roku po zachodnie stronie „Nowego Miasta”, wzdłuż ulicy Ogrodowej. Do końca XIX wieku powstał blisko 30 ha kompleks, na którym znajdowały się tkalnie, przędzalnia, bielnik i apretura, farbiarnia, drukarnia tkanin i wykończalnia, oddział naprawy i budowy maszyn, ślusarnia, odlewnia i parowozownia, gazownia, remiza strażacka,magazyny, bocznica kolejowa oraz kantor fabryczny, pałac fabrykanta i budynki mieszkalne dla robotników. 4) Kościół św. Józefa (dawniej Kościół pw. Wniebowzięcia NMP) – najstarszy łódzki kościół z II połowy XVII wieku i jedyny zachowany budynek z czasów Łodzi rolniczej. 5) Ulica Piotrkowska – najbardziej reprezentacyjna ulica w Łodzi i jedna z najdłuższych ulic handlowych w Europie, licząca ok. 4,2 km, biegnąca południkowo w linii prostej, pomiędzy Placem Wolności a Placem Niepodległości. Ulica ta stanowiła od samego początku oś centralną, wokół której rozbudowywało się miasto, a jej rozwój spontanicznie nadał obecny kształt jego centrum. Początkowo ulica stanowiła głównie trakt komunikacyjny, jednak z czasem zamieniła się w „wizytówkę miasta”, centrum rozrywki i handlu, gdzie koncentrowało się całe życie rozrastającej się aglomeracji przemysłowej. Ulica podupadła znacznie po II wojnie światowej. Po 1990 roku została poddana stopniowemu remontowi i zamieniona w rodzaj deptaka, który w dużym stopniu pełni rolę podobną do rynku starówki innych miast. Budowle,urbanistyka, instytucje, restauracje, kluby i puby umieszczone w pobliżu tej ulicy tworzą szczególną jej atmosferę o kulturowym charakterze, wykraczającym zasięgiem poza Łódź. Ulica jest węższa na początku (Plac Wolności) - 17 metrów, a szersza na południu (Plac Niepodległości) – 26 metrów.
Ważniejsze obiekty i miejsca na ulicy Piotrkowskiej: - Biała Fabryka Geyera – obecnie siedziba Centralnego Muzeum Włókiennictwa, - Archikatedra św. Stanisław Kostki, - Centrum Informacji Turystycznej PTTK
PTTK w Łodzi obdarowało uczestników rajdu materiałami informacyjnymi o Łodzi oraz świeżo wydrukowanym Rowerowym Planem Łodzi za co serdecznie dziękujemy. - Pomnik Misia Uszatka, który został stworzony w ramach projektu „Łódź Bajkowa” jako rodzinny szlak turystyczny po mieście Łodzi śladami małych pomników przedstawiających postaci z seriali dla dzieci i filmów Studia Małych Form Filmowych Se-mafor.
- Pasaż Róży projektu artystki Joanny Rajkowskiej nawiązujący do choroby córki artystki – Róży. Realizacja projektu była bardzo pracochłonna, polegała na wyklejeniu kawałkami pociętych na małe części luster ścian kamienicy przy ul. Piotrkowskiej 3.
6) Księży Młyn – zespół fabryk włókienniczych (przede wszystkim przędzalni bawełny) i obiektów towarzyszących, budowanych na terenie Łodzi od 1824 roku. Zespół powstał na miejscu dawnej osady młyńskiej, należącej do proboszcza łódzkiego. Pierwszym, który zbudował tam manufakturę, był Krystian Wendisch, uruchamiając dużą przędzalnię, następnie po jego śmierci, Karol Fryderyk Moes, a z kolei po jego śmierci Teodor Krusche, syn fabrykanta pabianickiego Beniamina Kruschego. Pożar w 1870 przerwał jego działalność produkcyjną. W tym samym roku spaloną fabrykę i całą posiadłość Księżego Młyna i Wójtowskiego Młyna kupił Karol Wilhelm Scheibler, przedsiębiorca dynamicznie rozwijający dotychczas swój zakład bawełniany przy Wodnym Rynku w Łodzi.
7) Łagiewniki Łódzkie – osiedle administracyjne w północnej części Łodzi, w dawnej dzielnicy Bałuty. Nazwa wywodzi się od łagiewnika, czyli wczesnośredniowiecznego zawodu rzemieślniczego, którego członkowie zajmowali się wyrobem naczyń klepkowych. Zdecydowaną większość terenu osiedla zajmuje największy łódzki obszar leśny – Las Łagiewnicki. Przez teren osiedla przepływa kilka cieków wodnych, spośród których największym jest rzeka Bzura. Na terenie osiedla znajdują się zabytki pochodzące z czasów sprzed wcielenia tego obszaru w skład Łodzi. Najcenniejszym jest kompleks klasztorno-kościelny ojców franciszkanów, a w nim m.in.: - kościół pw. św. Antoniego Paderewskiego, - klasztor przy ul. Okólnej, - dwie kapliczki św. Rocha i św. Antoniego.
W Łodzi polecamy: – Bar PiwPaw przy ul. Piotrkowskiej 147, gdzie smakosze piwa zaspokoją swoje podniebienia (zdecydowanie bez rowerów), – Restauracja Imbre przy ul. Piotrowskiej 43, gdzie serwowane są dania polsko-żydowskie, jak tatar ze śledzia po żydowsku czy poliki wołowe. – Lodziarnia Cukiernia Wasiakowie przy ul. Traugutta 2, gdzie serwowane są przepyszne lody i desery.
Wieczorem, podczas spotkania integracyjnego odbył się konkurs ze znajomości podziału administracyjnego Polski na województwa. Czterech śmiałków miało za zadanie właściwe przyporządkowanie nazw województw Polski w oznaczonych konturach. Za odwagę uczestnicy otrzymali nagrody w postaci przewodników rowerowych.
19.07.2020 uczestnicy rajdu udali się do miasta Pabianice, których patronem jest św. Maksymilian Maria Kolbe.
Atrakcje turystyczne: 1) Kościół św. Mateusza Apostoła i Ewangelisty oraz św. Wawrzyńca Męczennika – trójnawowy o typie bazylikowym, w kształcie krzyża łacińskiego, orientowany, zakończony absydą.
Zwiedzanie Pabianic zaczęło się od zabawnej sytuacji przy kościele. Jadąc rowerami zatrzymaliśmy się naprzeciwko kościoła, a akurat szedł ksiądz święcić pojazdy i przy okazji poświęcił nasze rowery. Podczas ceremonii poświecenia rowerów szczotka od kropidła wypadła z kija, na którym była umocowana i poleciała w naszą stronę. Czujny ministrant uratował ceremonię i pobiegł za szczotką. Gdy szczotka znów znalazła się na swoim miejscu, poświęcenie rowerów nastąpiło ponownie.
2) Muzeum Miasta Pabianic – mieszczące się w renesansowym dworze obronnym. Posiada zbiory archeologiczne, historyczne, etnograficzne i przyrodnicze. Dwór założono na planie romboidu zbliżonego do kwadratu, posiada on dwa alkierze znajdujące się na przeciwległych narożach. Dwór jest trzykondygnacyjny, podpiwniczony, zwieńczony wysoką, ozdobną attyką.
Dzięki uprzejmości pracowników Muzeum, mogliśmy obejrzeć eksponaty Muzeum i posłuchać jego historii. Serdeczne podziękowania przekazujemy kierownictwu Muzeum za wyjście naprzeciw rowerzystom z Olsztyna i otwarcie go specjalnie dla grupy z Klubu Turystyki Rowerowej 4R, w niedzielę.
3) Park im. Juliusza Słowackiego – zabytkowy, niezbyt duży, ale kryjący w sobie: stare drzewa, przepływającą wzdłuż jednego z boków rzeczkę Dobrzynkę, zadbane alejki z ławeczkami, place zabaw oraz zabytkową fontannę. 4) Domy tkaczy 5) Cmentarz żydowski założony w 1840 roku, otoczony murem z płyt betonowych wraz z pozostałościami drutu kolczastego. Obecnie cmentarz stanowi około 650 nagrobków, przeważająco w formie macew z inskrypcjami hebrajskimi oraz płaskorzeźbami. Część z nich ma odnowione polichromie. Wśród pochowanych są m.in. krewni historyka Maksymiliana Barucha. Znajduje się tu również symboliczny gród rodziny Tośków.
Organizatorzy dziękują uczestnikom za udział w wycieczce rowerowej po Łodzi.
Zapraszamy do obejrzenia zdjęć >>tutaj
Anna Kuźmowicz |